HILLARY CLINTON TUYÊN BỐ TRANH CỬ TỔNG THỐNG MỸ:
Đằng sau phản ứng thờ ơ của Trung Quốc

Việc bà Hillary Clinton thông báo tranh cử Tổng thống Mỹ 2016 có vẻ như không làm Trung Quốc ngạc nhiên, nhưng nước này đã bày tỏ "cảm xúc lẫn lộn" về khả năng bà Clinton trở thành tổng thống.
Phản ứng lạnh nhạt với tuyên bố của bà Clinton, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói rằng, cuộc bầu cử năm 2016 là công việc nội bộ của Mỹ, ngụ ý Trung Quốc không có lợi ích hay quan tâm đặc biệt nào trong vấn đề này. Thay vì bình luận, ông Hồng Lỗi lại nhấn mạnh việc duy trì mối quan hệ lành mạnh nhằm phù hợp với lợi ích căn bản chung của cả Mỹ và Trung Quốc, đồng thời giúp bảo vệ hoà bình, ổn định ở Châu Á - Thái Bình Dương và thế giới.

Nhưng đằng sau sự tỏ vẻ thờ ơ này là những hoài nghi sâu sắc của chính phủ và một số học giả Trung Quốc về nhà cựu ngoại giao hàng đầu nước Mỹ, người có lập trường được coi là khá đối kháng với Trung Quốc. Ở Trung Quốc, người ta biết đến hai bà Clinton Hillary khác nhau. Với tư cách là đệ nhất phu nhân Mỹ vào thập niên 1990, bà Clinton gây ấn tượng mạnh với Trung Quốc, và Trung Quốc nhìn thấy ở bà sự khôn ngoan, uy tín và lịch thiệp trên trường quốc tế, bên cạnh đấng phu quân có tài hùng biện là Tổng thống Bill Clinton. Hillary - cách bà thường được gọi ở Trung Quốc - nổi tiếng đến mức cuốn sách "Living History" (Hồi ký Hillary Clinton) về những năm đầu đời của bà đã trở thành một cuốn sách bán chạy ở Trung Quốc.

Trái lại, với tư cách là Ngoại trưởng Mỹ dưới thời Tổng thống Barack Obama từ năm 2009 đến 2013, Trung Quốc bắt đầu thấy bà Clinton là một "diều hâu" trong chính sách đối ngoại, lắm lời, thô lỗ và cộc cằn, dường như cố tình ép Trung Quốc từng vấn đề một như thương mại, nhân quyền, tranh chấp lãnh thổ và vị thế của Bắc Kinh tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.


Bà Hillary Clinton trong một buổi tiếp ông Tập Cận Bình.

Một điểm nổi bật trong nhiệm kỳ của bà Clinton - chiến lược tái cân bằng Châu Á nhằm từng bước triển khai nguồn lực quân sự, kinh tế và ngoại giao tốt nhất của Washington về Châu Á - Thái Bình Dương - được Trung Quốc coi là động thái chống lại và cô lập nước này trong khu vực. Mối quan hệ trở nên căng thẳng đến mức cuốn sách mới nhất của bà Clinton mang tên "Hard Choices" (Những lựa chọn khó khăn) - vốn dành nhiều chương lớn để nói về kinh nghiệm ngoại giao của bà với Bắc Kinh dưới thời Chủ tịch Hồ Cẩm Đào - đã bị chặn ở Trung Quốc.

Theo nhận xét của ông Shen Dingli, giáo sư tại Viện Nghiên cứu quốc tế học, Đại học Phục Đán, vị thế và tính cách của bà Clinton trong mắt người Trung Quốc "ít nhất cũng gây tranh cãi". "Một mặt, hết lần này đến lần khác, bà ấy thể hiện sự nồng ấm với Trung Quốc. Mặt khác, bà ấy lại thường xuyên thể hiện tính cách cứng rắn và thậm chí cảm tính" - ông Shen viết trong bài bình luận đăng trên tờ China Daily.

Li Haidong, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Ngoại giao Trung Quốc, phát biểu với tờ Global Times rằng, nếu đắc cử Tổng thống Mỹ năm 2016, bà Clinton rất có thể sẽ vận dụng phong cách ngoại giao "nặng tay, không lay chuyển" của mình. Tuy nhiên, ông Li cũng tỏ ra lạc quan: "Mặc dù bà ấy có thể có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc khi lần đầu tiên đắc cử, nhưng đó cũng chỉ là để thể hiện mà thôi.

Cuối cùng thì chính sách với Trung Quốc của bà ấy sẽ quay lại bức tranh lớn là sự hợp tác thực dụng giữa hai nước".

Là một tổng thống khác hẳn với việc là một ngoại trưởng. Như một số người đã nói, bất chấp lập trường cứng rắn của bà Clinton với Bắc Kinh khi ở cương vị ngoại trưởng, nhưng với tư cách tổng thống, bà sẽ tránh đối đầu trực tiếp với Trung Quốc, và duy trì một chiến lược tôn vinh hợp tác và cạnh tranh giữa hai nước.

Cuộc tranh cử tổng thống của bà Clinton sẽ được Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình - theo dõi sát sao. Ông Tập - một nhà lãnh đạo tự tin và mạnh mẽ, với tư cách Phó Chủ tịch Trung Quốc năm 2012 đã từng có hành động "khét tiếng" là huỷ cuộc gặp theo kế hoạch với bà Clinton. Kể từ khi nắm quyền vào đầu năm 2013, ông Tập Cận Bình nhận được sự ủng hộ của người dân cả nước khi nhanh chóng hợp nhất sức mạnh quân sự và dân sự, cũng như duy trì lập trường cứng nhắc về tranh chấp lãnh thổ. Rõ ràng, bất cứ ai trở thành tổng thống tiếp theo của Mỹ, cũng sẽ phải đối mặt với một số thách thức khó khăn ở Châu Á - Thái Bình Dương.

Bà Clinton có thể đã bắt đầu truyền tải thông điệp tranh cử liên quan đến Trung Quốc tới các cử tri Mỹ. Trong khi đó, nhiều người ở Trung Quốc đang chờ xem một Tổng thống Hillary Clinton sẽ đối mặt với quốc gia đông dân nhất thế giới như thế nào.


Theo Lao Động

trung Quốc gio bá đạo trên từng hạt gạo

thế nào sát thủ Trung Quốc cũng sẽ bị đầu mưng mũ